Afgelopen juli was ik op een conferentie voor promovendi in humanities en social sciences te Aberdeen. Ik had de organisatie namelijk geschreven dat ze met “Impact or impasse, postgraduate research beyond academia” volgens mij een interessant onderwerp te pakken hadden en dat ik graag de presentaties van de keynote speakers na afloop wilde ontvangen. Prompt kreeg ik de uitnodiging om zelf aan te schuiven in een paneldiscussie en om de closing address te geven tijdens de borrel. Dat deed ik natuurlijk graag en zo toog ik naar de campus in Old Aberdeen met een hoofd vol ideeën over mijn aanstaande presentatie en een tas vol half voltooide artikelen, losse krabbels en pijlenschema’s over dit thema. Gaandeweg mijn verblijf kwam ik er echter achter dat men weliswaar geïnteresseerd was in mijn perspectief op het thema, maar nog veel meer in mijn ervaringen als zelfstandig onderzoeker. Tot mijn verrassing waren de aanwezigen verrast over die mogelijkheid. Ik besloot dan ook om mijn invalshoek helemaal te veranderen en de titel “External PhD. students and a late-modern academic habitus” (ontleend aan een paper dat ik ga presenteren op de conferentie Emerging Research Paradigms in Business and Social Studies) te wijzigen in “The business of making chocolate.” Toegegeven: dat is steenkolen Engels van de soort I always get my sin (Rijkens 2009, Uitg. Prometheus), maar daarmee niet minder prikkelend. En ik heb natuurlijk haarfijn uitgelegd wat ik ermee bedoelde: als geen ander kunnen onderzoekers met een achtergrond in humanities en social sciences een rol spelen bij betekenisgeving in en aan double binds, willekeur, boundary work, complexiteit, risico, dubbelzinnigheid en de reflexiviteit van kennis van het sociale. Ze kunnen, met andere woorden, chocolade maken van de huidige samenleving. Een hele nuttige rol. En dat kunnen ze ook als ondernemer voor opdrachtgevers die geïnteresseerd zijn in terugkerende patronen, logica’s en causaliteitsmodellen. Nu is het zo dat de eis tot valorisatie – het tonen van de maatschappelijke impact met je onderzoek – in universitaire kringen nog niet overal toegejuicht is. Deels hangt dat af van hoe succesvol de valorisatie is. Met name de humanities en social sciences hebben moeite om die impact goed zichtbaar te maken. Uit de Burgerpeiling Wetenschap blijkt ook dat voorbeelden uit de bètawetenschappen door de meeste Nederlanders als aansprekender en belangrijker worden beoordeeld. Ons rest dus de schone taak om onze chocolaatjes beter aan de man te brengen. Hoe? Andere marketing? Andere productiewijze? In elk geval een niet te onderschatten verantwoordelijkheid, zoals ook Paul Kirschner in zijn column betoogt.
Dit is het redactioneel van de CO Times van september 2011. Download de hele CO Times hier.
